woensdag 13 oktober 2010

'WILT U NAAR HUIS?' • 1941-1945

1942 • 22 april officieel in uniform Grüne Polizei, voortaan in dienst van 'Führer und Volk'.
 1942 • 20 augustus krijgt Henneböhl te horen dat hij met 29 collega's in Holland wordt gestationeerd.
1942 • 30 augustus aankomst Amsterdam Centraal station, 12:30 melden bij het Koloniaal Instituut (huidig Tropenmuseum)


Koloniaal Instituut gevorderd door Grüne Polizei, met prikkeldraadversperring • 1944



Grüne Polizei paradeert voor Koloniaal Instituut • 1940
1943 • Henneböhl hoort verbijsterd Hauptsturmführer Streicher over gevangen Joden: 'Die werden wohl in 24 stunden aus dem Schornstein von Auschwitz blasen'.
1943 • in juli straft Bataillonskommandeur Henneböhl vanwege veelvuldige contacten met Hollanders: overplaatsing naar Tilburg. Henneböhl doet zich telefonisch voor als 'Oberst Böhmer aus Nimwegen', geeft een tegenbevel dat zijn vertrek verhindert.
1943 • 20 juli Henneböhl opgepakt wegens nepbevel.
1943 • 27 juli naar SS-rechtbank in Den Haag. Rechter Fischer hekelt nepbevel, maar wantrouwt vooral Henneböhls banden met Hollandse 'sportvrienden'. Deze geeft noodgedwongen vertrouwde namen voor ontlastende verklaringen, in afwachting opgesloten in Scheveningse gevangenis.
1943 • 16 oktober uitspraak SS-rechtbank. Rechter Fischer blijkt overgeplaatst, nieuwe rechter ziet geen sabotageverdenking, veroordeelt Jupp tot de 89 dagen voorarrest, met een proeftijd van een jaar.
1943 • Najaar deelname Jodenrazzia. Draagt bagage van oude vrouw, wordt door collega verraden wegens 'Judenbegünstigung': voorlopig geen deelname razzia's meer.


Razzia Amsterdam-Oost, Grüne Polizei voert Joden naar Muiderpoort Station • 1943

1943 • mei Leutnant Zerbe uit Berlijn - antifascist - vraagt  expliciet wachtmeister Henneböhl als ordonnanz. Na enkele weken informeert Zerbe hem over razzia's en stuurt hem de stad in: 'Sie wissen ja Bescheid,' waarna Henneböhl de mensen waarschuwt.
1944 • augustus razzia Frederiksplein: Grüne Henneböhl voert 7 man af naar Koloniaal Instituut, vraagt bij Roeterstraat: 'Wilt u naar huis toe?' en laat ze vluchten (zie proces verbaal).
1944 • Großrazzia (mogelijk november). Henneböhls afdeling vertrekt 23:00 uur per trein naar studentenstad Delft. 04:00 uur is Delft afgezet, velen worden opgepakt, maar Henneböhl laat velen ontkomen.



1944 • 6 december wordt een groep geestelijken uit Heemstede tijdens een razzia opgepakt en naar het treinstation in Haarlem afgevoerd. In de stationshal spreekt Henneböhl de heren aan: "Ich habe den Auftrag Sie zu Ihren Häusern zurückzuführen," en wandelt met het gezelschap - bluffend bij Duitse controles - richting Heemstede (zie proces verbaal).
  

Canadese militairen houden een Bevrijdingsparade op de Dam onder toeziend oog van Wilhelmina • 28 juni 1945

1945 • 5 mei Nazi-capitulatie in Nederland. Henneböhl wijst onderduik bij Hollandse verzetsvrienden van de hand, wordt met duizenden landgenoten in Duivendrecht vastgezet. Gevangenen moeten onder Canadees gezag te voet naar Den Helder, per auto over de Afsluitdijk, en vanaf Harlingen lopend naar Duitsland, een voettocht van 1000 km. In Widmundshaven worden Grünen per truck naar de hoofdstad van de eigen regio vervoerd.1945 • 12 augustus in Arnsberg: geen krijgsgevangene meer, thuiskomst in Berge.

De kerk in Berge, Westfalen, Duitsland • 2010

1945 • Henneböhl treft in het ouderlijk huis enkel zijn zuster aan, die met moeite de eindjes aan elkaar knoopt. Beide ouders zijn overleden en de andere mannelijke familieleden nog niet huiswaarts gekeerd. Jupp belooft zijn zus te helpen, maar dan valt een dienstbevel van de geallieerde bezettingsmacht in de bus: Henneböhl moet binnen drie weken naar Wanne-Eickel om daar als mijnwerker aan de slag te gaan. Hij is verbijsterd, is helemaal geen mijnwerker, is thuis nodig, en bovendien is deze tewerkstelling duidelijk een afstraffing voor Nazisympathisanten. Henneböhl stapt naar het militair gezag, legt de situatie uit, en benadrukt dat hem geen Nazimentaliteit valt aan te rekenen. Zijn bezwaar wordt in behandeling genomen, mits hij met officiële verklaringen aantoont antifascist te zijn. Die verklaringen moeten uit Holland komen, maar de telefoonverbinding werkt nog niet naar behoren.
1945 • december verzoekt Henneböhl het Nederlands consulaat in Düsseldorf om reispapieren, maar krijgt te horen: Duitsers krijgen geen visum.
   

2 opmerkingen:

  1. Reactie 23-04-2012:
    Mijn compllimenten voor deze herdenkingssite gewijd aan Jupp Hennböhl/Joep Henneboel. Het is mij bekend dat hij vooral bij de Broeders van J.B. de la Salle in Heemstede zeer gewaardeerd werd. Ik laat weten dat een hoofdstuk over hem voorkomt in het boek 'Heemstede 1940-1945; een gemeente in bezettingstijd' (Haarlem, 1995, 2e druk 2005). Verder 2 uitvoerige artikelen aan hem wijdde in het blad Heemstede Centraal van 17 en 25 augustus 1990. Woensdag aanstaande komt hij ter sprake in een lezing ober WO II in het raadhuis van Heemstede. In het archief van de Hemsteedse bibliotheek is bovendien een documentatiemap met publicaties over hem aanwezig met o.a. zijn boek in Nederlandse en Duitse versie, de publicatie 20 jaar documentatiegroep '40-'45 met het hoofdstuk: 'Joep Henneböhl: de Grüne Polizei die mens bleef' etc.
    Met vriendelijke groet,
    Hans Krol (Heemstede)
    www.ilibrariana.wordpress.com

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Reactie 24-04-2012:
    Hartelijk dank voor deze informatie. De goede man was een vriend van mijn vader, maar ik heb hem helaas nooit ontmoet. Mijn neef Ferdinand wel, maar die vertelde desgevraagd dat de enkele gesprekken hoofdzakelijk over voetbal gingen, de passie van Henneboel, de oorlog kwam niet ter sprake.
    Henk.
    www.joephenneboel.punt.nl

    BeantwoordenVerwijderen